Litewskie Porty Lotnicze ogłosiły wybór pracowni Zaha Hadid Architects (ZHA) jako zwycięzcy międzynarodowego konkursu architektonicznego na projekt nowego terminalu przylotów na lotnisku w Wilnie. Inwestycja stanowi istotny element długoterminowej strategii rozwoju infrastruktury lotniczej Litwy i ma na celu sprostanie rosnącemu zapotrzebowaniu na transport lotniczy, przy jednoczesnym wzmocnieniu pozycji Wilna jako kluczowego węzła komunikacyjnego regionu Morza Bałtyckiego.
Nowy etap rozwoju lotniska
Projekt terminalu przylotów został określony jako strategicznie istotny dla rozwoju lotnictwa cywilnego oraz krajowej gospodarki. Po niedawnym zakończeniu budowy nowego terminalu odlotów, kolejna faza modernizacji umożliwi zwiększenie przepustowości portu lotniczego w Wilnie do 10,6 miliona pasażerów rocznie.
– Terminal przylotów wymagał gruntownej modernizacji – nie spełniał już współczesnych standardów funkcjonalnych i estetycznych. Dzięki konkursowi otrzymaliśmy propozycje, które nie tylko spełniają wymagania techniczne, ale również oferują rozwiązania architektoniczne odpowiadające wizji przyszłości
– powiedział Eugenijus Sabutis, minister transportu i komunikacji Litwy.
Architektura inspirowana lokalnym dziedzictwem
Projekt ZHA czerpie z litewskiego dziedzictwa kulturowego, w szczególności z geometrycznych form tradycyjnej sztuki ludowej. Główna struktura terminalu opiera się na motywach rombu i trójkąta – kształtach istotnych w folklorze bałtyckim. Ich obecność widoczna jest zarówno w bryle budynku, jak i w aranżacji wnętrz, które nawiązują do słomianych ogrodów sodai – form uznanych przez UNESCO za część niematerialnego dziedzictwa kulturowego Litwy.
Plisowany dach wykończony lokalnym drewnem nadaje wnętrzom terminalu wyjątkowy charakter. Zintegrowane świetliki w kształcie rombów i trójkątów zalewają przestrzenie naturalnym światłem, podkreślając unikalną strukturę architektoniczną i wprowadzając pasażerów w przyjazne, intuicyjne otoczenie.
Zrównoważony rozwój i efektywność energetyczna
Terminal został zaprojektowany z myślą o najwyższych standardach zrównoważonego rozwoju. Obiekt będzie ubiegał się o certyfikację BREEAM na poziomie „Excellent”. Budynek wyposażono w pasywne rozwiązania konstrukcyjne ograniczające zyski ciepła latem i wspomagające jego utrzymanie zimą. Systemy inteligentnego zarządzania budynkiem automatycznie dostosują się do rzeczywistych przepływów pasażerów, co znacząco zmniejszy zużycie energii.
Na dachu terminalu oraz budynkach pomocniczych zostanie zamontowanych 13 000 m² paneli fotowoltaicznych. Systemy zbierania deszczówki, zarządzania wodą opadową i recyklingu wody szarej dopełniają ekologiczny charakter inwestycji.
Integracja z miastem i multimodalność
Nowy terminal przylotów stanie się integralną częścią Airport Plaza – węzła multimodalnego wpisanego w Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej Wilna. Poza bezpośrednim połączeniem z terminalem odlotów oraz historycznym Terminalem 1, projekt zapewni płynną integrację z planowaną stacją szybkiej kolei Rail Baltica, a także z regionalnymi i lokalnymi liniami kolejowymi, autobusami, taksówkami, trasami rowerowymi i pieszymi.
– Naszym priorytetem jest funkcjonalność oraz najwyższy standard obsługi pasażerów. Zwycięski projekt doskonale łączy te aspekty z nowoczesną estetyką i lokalną tożsamością. Wierzymy, że nowy terminal stanie się wizytówką kraju
– podkreślił Simonas Bartkus, dyrektor generalny Litewskich Portów Lotniczych.
Nowoczesna brama do Europy
Nowy terminal przylotów jest częścią długofalowego planu zagospodarowania przestrzennego Wilna na najbliższe 30 lat. Projekt wzmacnia rolę miasta jako głównej bramy do Litwy i regionalnego centrum transportowego. Zwiększona przepustowość lotniska pozwoli na uruchomienie nowych połączeń międzynarodowych, wspierając rozwój gospodarczy kraju i poprawiając jego globalną dostępność.
– To dojrzały, kompleksowy projekt architektoniczny. Łączy nowoczesność z lokalnym kontekstem kulturowym, wpisując się w zrównoważony rozwój przestrzenny miasta. Wierzę, że nowy terminal będzie służył pasażerom przez dekady i stanie się wzorem nowoczesnej infrastruktury publicznej
– podsumowała Laura Kairienė, dyrektor naczelna miasta Wilna.
