Ten imponujący most, rozciągający się nad malowniczą zatoką Mali Ston, stanowi fizyczne połączenie dwóch części kraju, które przez lata dzielił… pas wybrzeża należący do Bośni i Hercegowiny.
Nowoczesność spotyka naturę
Most Pelješac mierzy 2404 metry długości i 55 metrów wysokości nad poziomem morza, co pozwala nawet największym statkom pasażerskim bezpiecznie przepływać pod jego przęsłami. Został zaprojektowany przez zespół chińskiej firmy China Road and Bridge Corporation (CRBC), która wygrała przetarg na jego budowę w 2018 roku. To jedno z nielicznych przedsięwzięć infrastrukturalnych w Europie realizowanych przez chińskie konsorcjum – i jak dotąd jedno z najbardziej udanych.
Konstrukcja to most wantowy, wsparty na sześciu głównych filarach, o dynamicznym i eleganckim profilu, doskonale wpisującym się w nadadriatycki krajobraz. Projektanci musieli zmierzyć się z wymagającymi warunkami geologicznymi oraz ryzykiem sejsmicznym – region znany jest z aktywności tektonicznej. Dzięki wykorzystaniu zaawansowanych technologii, jak czujniki tensometryczne i systemy monitorowania w czasie rzeczywistym, most spełnia najwyższe standardy bezpieczeństwa.
Znaczenie geopolityczne i gospodarcze
Most Pelješac to nie tylko triumf inżynierii, ale również rozwiązanie długoletniego problemu logistycznego Chorwacji. Dotąd jedynym lądowym połączeniem z eksklawą Dubrownika była droga prowadząca przez bośniackie terytorium – miasto Neum. Przejazd przez tę enklawę wiązał się z kontrolami granicznymi i opóźnieniami, szczególnie dokuczliwymi w sezonie turystycznym.
Teraz podróż z północy na południe kraju jest płynna i szybka, a sam most stał się arterią życia gospodarczego południowej Dalmacji. Ułatwia transport towarów, wspiera rozwój turystyki i skraca czas dojazdu karetek oraz służb ratunkowych.
Finansowanie i unijny wymiar współpracy
Warto podkreślić, że most Pelješac był współfinansowany przez Unię Europejską, która pokryła około 85% kosztów projektu, wynoszących łącznie ponad 500 milionów euro. To największy pojedynczy projekt infrastrukturalny sfinansowany z funduszy unijnych w Chorwacji. Jego realizacja symbolizuje nie tylko jedność kraju, ale również solidarność europejską – inwestycję wspierały również Włochy, Niemcy oraz Słowenia.
Reakcja społeczeństwa i przyszłość regionu
Otwarcie mostu zostało przyjęte z entuzjazmem i wzruszeniem. Setki mieszkańców wzięły udział w uroczystej inauguracji, a media okrzyknęły projekt „mostem nad podziałami”. Ruch turystyczny w regionie Dubrownika wzrósł o 15% w ciągu pierwszego roku po otwarciu, a lokalni przedsiębiorcy już zgłaszają znaczący wzrost obrotów.
Most Pelješac to dowód na to, że nawet w XXI wieku monumentalne dzieła inżynierskie mogą łączyć ludzi, regiony i idee. W dobie podziałów i kryzysów, taki symbol współpracy i nowoczesności jest nie tylko potrzebny – jest konieczny.
